Et ithalatı, deri sektöründe hammadde sıkıntısı yarattı

Yıllık yaklaşık 6.5 milyon adet büyükbaş ve 30 milyon adet küçükbaş deri üretim miktarı, altyapı, teknoloji ve insan gücü ile 1 milyar doların üzerinde büyüklüğe sahip olan deri sanayi, dondurulmuş et ithalatı nedeniyle sıkıntılı günler yaşıyor. Ette arz ve talebe bağlı olarak kesilen hayvanların ham derileri, deri üretiminde kullanılan üretim girdileri arasında ortalama yüzde 65'le en önemli kalemi oluşturuyor.

Türkiye Deri Sanayicileri Derneği (TDSD) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Matraş, sektördeki hammadde sıkıntısını daha önce defalarca dile getirdiklerini belirterek, eylül ayında fiyatların yüksekliğinden bahsettiklerini bugün ise deri olmamasından yakındıklarını ifade etti. Ham deri fiyatlarındaki artışın yüzde 150'lere dayandığını vurgulayan Matraş, gelecek günlerde kendilerine bağlı olan ayakkabı, saraciye ve deri konfeksiyon sanayicilerinin de sorun yaşamaya başlayacağını dile getirdi.

Fiyat artışı yüzde 150

Daha önce 10 hayvan kesilirken, bugün bu sayısının bire düştüğünü ifade eden Erdal Matraş, "Eylül ayında ham deri fiyatlarındaki rekor artışları konuşuyorduk. O gün derdimiz fiyattı, bugün artık deri de yok. Daha önce 10 hayvan kesilirken bugün 1 hayvan kesiliyor. Ham deri fiyatlarındaki artış yüzde 150'lere dayandı" şeklinde konuştu. Matraş, "Biz bu konuda ekonomik tedbirlerin alınmasını istiyorduk. Şimdi canlı hayvan yerine dondurulmuş et ithalatının gündemde olması demek Türkiye'de kesilecek hayvanların kesilmemesi, dolayısıyla deri sanayinin hammadde sıkıntısına girmesi ve ithalata zorlanması demek. Ucu açık, limitsiz ve kotasız dondurulmuş et ithalatı serbest bırakıldığı için kesim düştü. Nisan ayı sonuna kadar uzatıldığı duyumları da bizleri üzüyor" diye konuştu.

Deri sanayicisinin ithalata itildiğini vurgulayan Matraş, "Biz sıkıntıyı bu ay yaşıyoruz. Bir ay içinde bize bağlı olan ayakkabı, saraciye ve deri konfeksiyon sanayicileri de sorun yaşamaya başlayacak. Bu göstergelere bakıldığında ben önümüzü karanlık görüyorum" şeklinde konuştu. Matraş, küçükbaş hayvan derilerinin yüzde 35'i ile büyükbaş hayvan derilerinin yüzde 75-80'lik kısmının yurtiçinden temin edildiği bilgisini vererek, Türkiye'de hayvan varlığı sayısının yetersiz olmadığını, kesim sayısında düşüş olduğunu ifade etti.

"Hayvancılığın daha ileri düzeyde yapılması gerekiyor"

İzmir Menemen Serbest Bölgesi (İDESBAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Sevimli, hayvan sayısının azalmasıyla birlikte fiyatların da iki misline çıktığının ve bu durumun önemli derecede sıkıntı yarattığını belirtti. Bu sıkıntının sadece Türkiye'de değil dünyada da yaşandığını söyleyen Sevimli, "Dünyada azalan bir arz var. Deriye olan ilginin azalması etkiliyor, hammadde fiyatları da oldukça arttı. Bizim sektörümüzün rahat nefes alması için Türkiye'de hayvancılığın daha ileri düzeyde yapılması gerekiyor. Bizim hammaddemizin daha fazla üretilmesi gerekiyor. Türkiye'de et ihtiyacını karşılayacak kadar üretim yok. Dolayısıyla et üretiminin olmaması derinin daha da az olmasına neden olacak" diye konuştu. Bu durumun ithal deri kullanımını artıracağını kaydeden Sevimli, "Bugün için hayvancılığa önemli teşvikler verilmeye başlandı. Umarız teşvikler yerini bulur. Bunlar zamanında başlamış olsaydı daha iyi olurdu Bilinçli kararların alınması gerekiyor. Bir şey yok olduğunda yeniden yapılanıncaya kadar çok zaman geçiyor" şeklinde konuştu.

Türkiye hayvancılığının merkezlerinden Ödemiş'in Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Latif Aka ise, hayvancılığın ipinin çekilmesiyle yan sektörlere de zarar geldiğini belirterek, "Süt hayvancılığı zamanında darbe yediği için bugün bu sorunlar yaşanıyor. Artık hayvancılık politikaları konusunda ciddi adımlar atılmalı" dedi.